مقایسه MooTools و jQuery - قسمت اول

[Saeed_Shamsi 758]

با سلام

خیلی از کاربران که این روزها کار با جاوااسکریپت را آغاز می کنند، با مسئله انتخاب مرجع (library) مواجه می شوند. حال چه برای استفاده و چه برای شروع یادگیری. اگر شما برای مجموعه یا شرکتی فعالیت می کنید احتمالا آنها قبلا برای شما فریم ورک (Framework) مورد نظرشان را انتخاب کرده اند. اگر آنها MooTools را انتخاب کرده اند و شما به jQuery عادت دارید، باز هم این مقاله می تواند برای شما تا حدی سودمند باشد.

روزانه ارسالهای بسیار زیادی در توییتر(Twitter) به انتخاب بین MooTools و jQuery پرداخته میشود و با توجه به پرطرفداری این موضوع، هدف این مقاله، راهنمایی جهت انتخاب گزینه مناسب برای شماست.

رفع مسئولیت

من یک توسعه دهنده(Developer) و کاربر مرجع MooTools هستم و بر روی این فریم ورک فعالیت می کنم. من وبلاگی درباره MooTools دارم همچنین مؤلف شاخصترین مرجع آموزشی آنلاین و کتابی درباره MooTools هستم. پس طبیعتا من تا حدی به MooTools متمایل تر می باشم. همچنین باید ذکر کنم که من چندان از jQuery استفاده نکرده ام. اگر شما یک توسعه دهنده jQuery هستید و نکته اشتباهی در مقاله یافتید لطفا با من تماس بگیرید تا اصلاح گردد. هدف من بیان شفاف تفاوتها و ویژگیهاست نه برتری دادن فریم ورکی خاص به دیگری.

هدف

هدف همانطور که بطور ضمنی بیان شد، مسئله انتخاب بین این دو فریم ورک، با بررسی تفاوتهای آنهاست. مقاله با بیان این مطلب شروع خواهد شد که هر دوی آنها، گزینه های کاملا مناسبی برای انتخاب می باشند. هر کدام دارای نقاط قوت و ضعفی هستند ولی در کل هر دو انتخاب کاملی محسوب می شوند بنابراین شما از برگزیدن یکی، به هیچ وجه متضرر نخواهید شد. فریم ورکهای دیگری هم وجود دارند که هر کدام می توانند گزینه های کاملا مناسبی باشند از قبیل Dojo، Prototype، YUI، Ext و غیره. هر کدام امکانات متعددی برای اهداف شما دارند. قصد این مقاله، تمرکز بر روی فریم ورکهایی است که بحث درباره انتخاب بینشان، بطور فزاینده ای مطرح می شود یعنی MooTools و jQuery. امکانات قابل توجهی در هر دو تعبیه شده که می توانید با کمی تلاش، آنها را فرا بگیرید. در آخر باید عنوان کنم که من به هیچ وجه قصد متقاعد کردن کسی برای انتخاب گزینه ای خاص را ندارم.

شما می توانید مطلب کوتاه من درباره انگیزه ایجاد این مقاله را در وبسایت من مطالعه کنید.

سرفصل ها

• شعار سازندگان گویای همه چیز است
  
• شیوه آموزش و پشتیبانی
  
• جاوااسکریپت برای چه مقاصدی مناسب است
  • کمی بیشتر همراه با DOM
    
  • "ارث بری" یا Inheritance در جاوااسکریپت
    
  • "مرجع درونی" یا Self refrence

  [*]MooTools جاوااسکریپت را لذتبخش تر می کند

  [*]jQuery استفاده از DOM را لذتبخش تر می کند

  [*]هر کاری که تو بتونی، من بهترش رو می تونم

  [*]MooTools به شما امکان حفظ ساختارتان را می دهد

  [*]انسجام توسط یک "الگوی طراحی"

  [*]استفاده چندباره ی کدها در jQuery

  [*]استفاده چندباره ی کدها در MooTools

  • MooTools و "ارث بری"
    
  • توسعه و بکارگیری کلاسها

  [*]زمان انتخاب

  [*]بحث و گفتگو

آمارها

هسته jQuery هسته MooTools حجم مرجع 55.9K 64.3K امکانات مجوز MIT & GPL MIT امکانات DOM بلی بلی متحرک سازی بلی بلی بدست گیری رویدادها (Events) بلی بلی انتخابگرهای CSS3 بلی (به عنوان زیرمجموعه) بلی (به عنوان زیرمجموعه) Ajax بلی بلی توسعه های محلی (منهای توسعه های Element) حدود یک جین برای Array، Object ، String حدود شش جین برای Array، Object، String، Function و Number ارث بری مستقیما پشتیبانی نمی شود بوسیله متد سازنده شی Class معیارهای دیگر افزونه ها صدها افزونه غیررسمی بصورت مجموعه در plugins.jquery.com حدود 4 جین از افزونه ها بصورت رسمی در mootools.net/more نمونه های بیشتر در وب و بصورت جمع آوری نشده. مرجع UI رسمی بلی خیر

اطلاعات براساس آمار موجود در jquery.com، mootools.net و wikipedia.com.

شعار سازندگان گویای همه چیز است اگر به سایت jQuery مراجعه کنید این جمله را در بالای صفحه اصلی مشاهده خواهید کرد:

jQuery یک مرجع جاوااسکریپت سریع و کم حجم است. این مرجع، دسترسی به اجزا صفحه HTML، به دست گیری رویدادها، متحرک سازی، امکانات AJAX برای توسعه وب سریعتر را ساده می کند. jQuery برای تغییر شیوه نگارش جاوااسکریپت طراحی شده است. و اگر به سایت MooTools مراجعه کنید:

MooTools یک فریم ورک فشرده، ماژولار و شیء گرای جاوااسکریپت، برای تبدیل کاربران متوسط جاوااسکریپت به توسعه دهندگان حرفه ای آن است. MooTools از طریـق APIهای قدرتمند، کاملا مسـتند و منسـجم خود، امـکان ایجاد کدهای قدرتمند، انعطاف پذیر و معتبر برای همه مرورگرها(cross-browser) را به شـــما می دهد.

به نظر من این جملات جمع بندی مناسبی را ارائه می دهند که تا اینجا اگر از من بپرسید (من اینطور فرض می کنم که شما این مقاله را تا انتها مطالعه خواهید کرد) مفهوم این نیست که کدام فریم ورک بهتر یا بدتر است بلکه اینطور است که شما قصد چه کاری را دارید. این دو فریم ورک حرفهای مشابهی را نزده اند. دامنه امکانات آنها مشابه است ولی یکی نیست.

jQuery درباره HTML، رویدادها، AJAX، متحرک سازی و توسعه وب صحبت می کند و MooTools درباره شیء گرایی، انعطاف پذیری و توانایی بالا. آرمان jQuery "تغییر شیوه نگارش جاوااسکریپت" بیان شده در حالیکه MooTools برای تبدیل کاربران متوسط به حرفه ای طراحی گشته.

بخشی از این تصمیم گیری مربوط به درک مفهوم "فریم ورک" و "ابزار (toolkit)" می شود. MooTools فریم ورکی است که برای تعیین نحوه اجرای جاوااسکریپت به شیوه ای که باید باشد کوشش می کند (با توجه به نظر مؤلفان آن). هدف آن تعیین شیوه اجرای یک API، بصورتی که کاملا شبیه جاوااسکریپت باشد و همه امکانات مورد نیاز نه فقط برای DOM را فراهم آورد (مترجم: واژه DOM، مخفف عبارت Document Object Model است. DOM ساختار صفحه HTML را به شکل یک درخت تبدیل می کند تا دسترسی به تمام اجزای صفحه از طریق روابط والد و فرزندی و شیء گرایی امکانپذیر شود. بدون DOM، محتوای یک صفحه برای جاوااسکریپت، چیزی جز کوهی از کلمات و حرفهای بی معنی نیست). jQuery ابزاریست که به شما امکان استفاده آسان مجموعه ای از متدها و فرمانها را می دهد این متدها در یک سیستم طراحی شده اختصاصی، کار کردن با DOM را بسیار لذت بخش می سازد. بسیار پیش می آید که کاربران در حین نگارش جاوااسکریپت تلاش خود را معطوف کار با DOM می کنند و در این حالت jQuery همه آن چیزیست که نیاز دارید.

بسیاری از کدهایی که با MooTools نوشته می شوند حالت خود جاوااسکریپت را دارند. اگر شما به برنامه نویسی با جاوااسکریپت علاقه چندانی ندارید یادگیری MooTools بسیار کسل کننده خواهد بود در غیر اینصورت اگر به جاوااسکریپت و توانایی های آن علاقه مندید من شخصا MooTools را پیشنهاد می کنم.

شیوه آموزش و پشتیبانی

ابتدا باید ذکر کرد که jQuery روی هم رفته برای یادگیری آسانتر است. همچنین دارای حالت خاصی از نگارش است که به کدهای معمول کمتر شباهت دارد. اگر همه چیزی که لازم دارید راه اندازی سریع برخی امکانات جاوااسکریپت بدون یادگیری این زبان است، jQuery احتمالا گزینه مناسبتری برای شماست. این بدین معنا نیست که MooTools از انجام این کار ناتوان است بلکه باید قبول کرد که تسلط در MooTools برای کاربران تازه وارد در جاوااسکریپت کمی دشوارتر خواهد بود و یا می شود گفت کمتر بودن منابع آموزشی MooTools در مقابل jQuery خود بر این ادعا تاکید دارد.

اگر به مقایسه انجمنهای گفتگوی jQuery (بخش Disscussion در سایت jQuery) و MooTools (انجمن غیررسمی، irc و mailing list) بپردازید، به سرعت متوجه دو نکته خواهید شد: 1) انجمنهای jQuery بطور قابل ملاحظه ای گسترده تر است (به دلیل یادگیری آسانتر که ذکر شد) و 2) آنها بسیار در ترویج مرجع خود فعال هستند. اگر بخواهیم این دو را اندازه گیری کنیم مثلا براساس تعداد کاربران، تعداد جستجو در گوگل، تعداد کتابهای فروش رفته و غیره؛ برتری متریک jQuery کاملا مشهود است.

با این تفاسیر، درباره اینکه چطور MooTools می تواند انتخاب شود باید اطلاعاتی درباره کاری که این دو انجام میدهند بیان کرد. در نهایت فریم ورکی که انتخاب می کنید کارهایی که مایلید انجام دهید و برنامه نویس شدن شما را محقق می کند (البته اگر دوست دارید برنامه نویس جاوااسکریپت شوید).

جاوااسکریپت برای چه مقاصدی مناسب است

بخشی از تصمیمی که می خواهید بگیرید ارتباط مستقیمی دارد با کاری می خواهید با جاوااسکریپت انجام دهید. جاوااسکریپت معمولی بدون فریم ورک را در نظر بگیرید. این زبان شیء های محلی (Native) از قبیل Strings، Numbers، Functions، Arrays، Dates، Regular Expressions و غیره را در اختیار شما قرار می دهد به اضافه یک مدل ارث بری (Inheritance model) که برخی مواقع بطور غیرعلنی prototypal inheritance خطاب می شود (که در ادامه به آن پرداخته خواهد شد). امکانات و کدهای مربوط به ارث بری جزء بخشهای طبیعی و معمول زبانهای برنامه نویسی هستند و حقیقتا در قبال مرورگر یا وب یا CSS یا HTML کاری برای انجام ندارند. شما هر کدی را بصورت عادی می توانید با جاوااسکریپت بنویسید اما از آنجایی که نتیجه این زبان، در %99 مواقع توسط مرورگر قابل رؤیت است، به عنوان یک زبان برای مرورگرها شناخته شده و کاربران به توانایی پشت صحنه آن پی نمی برند.

قابل درک است که بیشترین برخورد ما با این زبان در مواجهه با مرورگر و DOM است ولی در واقع جاوااسکریپت یک زبان قدرتمند و عمیق است که می تواند تفاوتهای پراهمیت دو فریم ورک پرطرفدار یعنی MooTools و jQuery را بارز سازد.

نوشته شده توسط Aaron Newton در مه 2009

ترجمه شده توسط امیرحسین حجتی پور در تیر ماه 1388